ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Δ Διαβούλευση για τον ΟΕΥ της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας Αξιότιμε κύριε Περιφερειάρχα Επιτρέψτε μου την «εκτενή» παρέμβασή στη Διαβούλευση, λόγω και της εν ενεργεία θητείας μου στη δημόσια Διοίκηση, για το κατ’ εξοχήν αναπτυξιακό τμήμα του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ), που έχει σχέση με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και ειδικότερα το κεφάλαιο, «Προϊστάμενοι οργανικών μονάδων - Θέσεις ευθύνης» (Θεματική Ενότητα Δ). Κατ’ αρχήν θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου για την αποτελεσματική και με συνέπεια ολοκλήρωση του έργου της αρμόδιας Επιτροπής, σε σύντομο χρονικό διάστημα από τη συγκρότησή της, που πιστεύω πως οφείλεται εν πολλοίς και στον πρόεδρο αυτής Εκτελεστικό Γραμματέα, λόγω και της προηγούμενης, εν ενεργεία, ιδιότητάς του. Πολλές φορές διερωτήθηκα και πληροφορήθηκα βεβαίως αρμοδίως, γιατί μέχρι σήμερα η μοναδική αιρετή Περιφέρεια (και η Αττική παρεμπιπτόντως, χωρίς βέβαια να γίνεται σύγκριση πληθυσμιακού μεγέθους και αναγκών), δεν συμμετείχε στην Κινητικότητα, από την έναρξή της, όπως οι άλλες Περιφέρειες, με συνέπεια υπάλληλοι να μπορούν να μετατεθούν από αυτή, αλλά όχι και να έρθουν σ’ αυτή, παράληψη που συνέβαλλε έτι περαιτέρω στην όξυνση του Δημογραφικού προβλήματος της Περιφέρειάς μας (χωρίς και πάλι να γίνεται σύγκριση με την Περιφέρεια Αττικής, που είχε ως συνέπεια την άμβλυνση αυτού). Μετά χαράς σας άκουσα, αμέσως μετά την εκλογή σας, την ίδια περίοδο, να θέτετε την τροποποίηση του ΟΕΥ στις προτεραιότητές σας και μάλιστα με ορίζοντα το τέλος του ιδίου έτους 2019. Σήμερα ένα χρόνο μετά, με το σχέδιο του ΟΕΥ, που έχει τεθεί σε Διαβούλευση και αφορά προτάσεις της συσταθείσας, από το Μάιο Επιτροπής, μου λύθηκαν πλήρως οι απορίες μου, για τα αίτια της δυσκολίας να προκύψει ένας ΟΕΥ, απελευθερωμένος από αγκυλώσεις και προπάντων να εναρμονίζεται πλήρως με τους υπάρχοντες νόμους, να μην τους παρακάμπτει και να αποτελεί πράγματι την αρωγό και το στήριγμα στην εκπλήρωση των στόχων και οραμάτων της αιρετής Διοίκησής σας. Πέραν της 20ετίας μαίνονταν η διένεξη μεταξύ των κατηγοριών ΠΕ και ΤΕ και η Πολιτεία τη διατηρούσε θεατής (ενώ το πρόβλημα τόλμησε και το έλυσε «εν μιά νυκτί» στην εκπαίδευση, από τα δύο στα τέσσερα έτη με μετεκπαίδευση προσωπικού) και το σχέδιο του ΟΕΥ τη διατηρεί, όταν η νομοθεσία έλυσε το θέμα αυτό, εξίσωσε τις δύο αυτές κατηγορίες και μάλιστα οι τρεις πρόσφατοι νόμοι Ν. 4275/2014, Ν. 4369/2016 και Ν. 4674/2020 εξίσωσαν τις κατηγορίες αυτές και σε επίπεδο Γενικών Διευθύνσεων, άρθρα 1 παρ 1, 29 παρ. 1, και 45 παρ. 1 αντίστοιχα, αφήνοντας, εννοείται, άθικτες όλες τις άλλες επαρκείς προϋποθέσεις του Υπαλληλικού Κώδικα (Υ.Κ.) Ν. 3528/2007, για την επιλογή προϊσταμένων μεταξύ των κατηγοριών αυτών, όπως το σύστημα προαγωγών, τα έτη φοίτησης για το χρόνο προαγωγής, τα κριτήρια επιλογής προϊσταμένων, την αναπλήρωση προϊσταμένων ακόμα και από άλλη οργανική μονάδα, τα μεταπτυχιακά κ.λ.π. και προπάντων τη δυνατότητα του Υπηρεσιακού Συμβουλίου (Υ.Σ.) να επιλέξει. Η πρόταση για την τροποποίηση του ΟΕΥ στερεί αυτή τη δυνατότητα στο Υ.Σ. να επιλέξει, αφού ακόμα και σε επίπεδο Τμήματος, θέτει το «εν ελλείψει», έκφραση που περιλαμβάνει και την περίπτωση του «ποτέ». Αυτό το «εν ελλείψει» αποτελεί εφεύρεση και ως ιδεολογία δεν του λείπει ένα ποσοστό πλάνης, είναι προδήλως παράνομο, αφού δεν το προβλέπει κανένας νόμος, όπως προβλέπει το διαζευκτικό «ή» και αυτό η αποδεδειγμένη εντιμότητά σας δεν θα το επιτρέψει. Διοίκηση ασκείτε και εσείς, όπως και οι αξιότιμοι Αντιπεριφερειάρχες και Πρόεδροι, αλλά κανείς δεν διανοείται να ισχύσει και σε εκείνους το «εν ελλείψει». Είναι ολοφάνερο πως η πρόταση, που τίθεται σε Διαβούλευση και θεωρείται, στο προοίμιό της, επίτευγμα αναπτυξιακού μοντέλου, είναι άτολμη και φαίνεται να περιβάλλεται από τον μανδύα της προστασίας της κατηγορίας ΠΕ έναντι αυτής της ΤΕ. Και ναι μεν με την παρ. δ του άρθρου 97 του Υπαλληλικού Κώδικα (Υ.Κ.) Ν. 3528/ 2007, επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεση, στις οικείες οργανικές διατάξεις η τοποθέτηση προϊσταμένου κατηγορίας που έπεται κατά το Προβάδισμα, οι νεώτεροι νόμοι εξισώνουν τις κατηγορίες ΠΕ και ΤΕ (κατά Σύνταγμα, άρθ. 16, παρ. 5). Και η εξίσωση αυτή βέβαια κατά τη νομολογία δεν πρέπει να γίνεται «αδιακρίτως», όμως η ισοπεδωτική έκταση εφαρμογής «της διάκρισης», στην πρόταση της Επιτροπής, είναι υπερβολική, χωρίς να αιτιολογείται και χωρίς να καταγράφει τις επιπτώσεις. Θα μπορούσε δηλαδή, για παράδειγμα, η διάκριση αυτή να ισχύσει για τους δικηγόρους, τους γιατρούς, τους κτηνιάτρους, γιατί δεν μπορεί να κάνει κανείς τον δικηγόρο (δεν είναι εποχή των δικολάβων), τον γιατρό ή τον κτηνίατρο, ενώ θα μπορούσε να κάνει, για παράδειγμα, τον μηχανικό, τον οικονομολόγο, τον γεωπόνο, το δασολόγο, όπου η ισχύουσα νομοθεσία διακρίνει (και καλά κάνει) τις κατηγορίες εκπαίδευσης, με επαγγελματικά δικαιώματα, κατά το μέγεθος και την αξία-προϋπολογισμό των αντικειμένων ενασχόλησης και να μην ισχύει εδώ η διάκριση. Αυτό και μόνο διευρυμένο και σε άλλους κλάδους ειδικοτήτων θα αποτελούσε και την απαιτούμενη αιτιολόγηση διάκρισης ή μη των κατηγοριών. Στη θέση της κατηγορίας ΠΕ, όπου και εγώ κάποτε εν ενεργεία ανήκα, σήμερα θα ένοιωθα ντροπή να επικαλούμαι προστασία, με ρυθμίσεις αποκλεισμού άλλων κατηγοριών, που ο μεν ιδιωτικός τομέας τις απορρίπτει αφ’ εαυτού, ο δε δημόσιος τομέας (εξ ανάγκης ;) νομοθετεί για να τις αποτρέψει. Ακόμα και οι όποιες τυχόν συνδικαλιστικές παρεμβάσεις, πρέπει να έχουν στόχο την πρόοδο, την απρόσκοπτη λειτουργία και την ανάπτυξη του φορέα-θεσμού, όπου υπηρετούν τα μέλη τους, γιατί τότε θα έχουν και λόγω ύπαρξης, αναδεικνύοντας το ρόλο του προσοντολόγιου, και δίνοντας έμφαση στο καθηκοντολόγιο, σε σχέση με τις αρμοδιότητες και τη διάρθρωση των οργανικών μονάδων. ΠΡΟΤΑΣΗ Εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας στον ΟΕΥ, που από μόνη της έχει την αναπτυξιακή διάσταση, γιατί η ρύθμιση του «εν ελλείψει» εμπεριέχει υποκειμενικότητα, προστατευτισμό, εφησυχασμό, έλλειψη ανταγωνισμού και τέλος όχι πρόοδο. Αν δεν γίνεται αλλιώς μείνετε πιστοί στο πρώτο «μοντέλο» και αφήστε καλύτερα, ως έχουν τα άρθρα 38-40 του υπάρχοντος Οργανισμού (Π.Δ/γμα 146/2010), με την αιτιολόγηση που προαναφέρθηκε, ρυθμίσεις που μετέπειτα περιλήφθηκαν στους ως άνω νόμους των ετών 2014, 2016 και 2020 και τις επέκτειναν και στις Γεν. Δ/νσεις, προφανώς για την εξυπηρέτηση της ανάπτυξης και της προόδου. Α. Κατάργηση του «εν ελλείψει» απ’ όλες τις παραγράφους του Οργανισμού και την τοποθέτηση της διαζευκτικής, με «ή», διατύπωσης των κατηγοριών, όπως οι νόμοι ορίζουν και με διάκριση στις «ανελαστικές» κατηγορίες (όπως αιτιολογείται ως άνω), γιατί η προτεινόμενη από την Επιτροπή ρύθμιση, ακόμα και αν γίνεται, υπό την πίεση του χρόνου και για να καλύψει αναιτιολόγητα την «ανάγκη» διάκρισης των κατηγοριών στη σημερινή υφιστάμενη κατάσταση, σε συμμόρφωση εγκυκλίων, δεν αποτελεί ρύθμιση για ανάπτυξη και πρόοδο και δεν έχει μέλλον, αφού όταν μετά από τρία έτη (με την εφαρμογή του Ν. 4610/2019 για τη «Συνέργεια Πανεπιστημίων και ΤΕΙ…») θα αποφοιτούν στα ΑΕΙ μόνο ΠΕ, δεν θα έχει αντικείμενο το «εν ελλείψει». Β. Η υπάρχουσα καθώς και η μελλοντική ανάγκη της δυνατότητας ευελιξίας και αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού επιτάσσει την μη εξειδίκευση λεπτομερώς και πλήρως των κλάδων ειδικοτήτων κατά Δ/νση ή Τμήμα, όπως προτείνεται, αφού το Δημόσιο απαιτεί την κάλυψη των αναγκών του με το υπάρχον κάθε φορά προσωπικό, ακόμα και ανεξάρτητα από την εξειδίκευση των υπηρετούντων υπαλλήλων του. Δεν επιθυμώ να γίνει η παρέμβασή μου οδηγός, αλλά εφαρμογή της αρχής «ο κατάλληλος υπάλληλος στην κατάλληλη θέση», που να καλύπτει ανάγκες πέραν και της σχέσης, ακόμα, ιδιότητας και αντικειμένου απασχόλησης. Η προσπάθεια στην πρόταση είναι ολοφάνερη, όμως το αποτέλεσμα θα μετρήσει. Μη δυνατότητα εφαρμογής της αρχής αυτής, σημαίνει άτολμη Διοίκηση, αναποτελεσματική Διοίκηση, δέσμια Διοίκηση, ανελεύθερη Διοίκηση. Γιατί ελευθερία σημαίνει ευκαιρία, που δίνει ευκαιρία σ’ όλες τις ευκαιρίες και δεν είναι ελευθερία να κάνει κανείς ό,τι επιθυμεί, αλλά να μπορεί να κάνει ό,τι πρέπει. Μια Διοίκηση αντάξια του ονόματός της πρέπει να βασίζεται στον θρίαμβο του ενθουσιασμού του προσωπικού της ενάντια στην οκνηρία, στην αμέλεια, στην τυχόν ατολμία των διακονούντων αυτήν. Για να μην διερωτάται κανείς πως είναι δυνατόν να πετύχει στα μεγάλα, όταν δίνει το δικαίωμα να την ψέγει ότι δεν μπορεί να κουμαντάρει τα μικρά ; Κοζάνη 30-7-2020 Με τιμή Κωνσταντίνος Κοκόλης, Διπλ. Αρχιτέκτων, πρώην Γενικός Διευθυντής της Περιφέρειας (Κρατικής) Δυτικής Μακεδονίας.